Overige hersenaandoeningen

Algemeen
Hersenaandoeningen niet veroorzaakt door een ongeval of ziekte zijn onder andere:
Hersenschade door zuurstoftekort tijdens de geboorte
Baby’s die zuurstoftekort hebben gehad rond de geboorte lopen het risico om na de geboorte complicaties te krijgen. Het belangrijkste is het om een indruk te krijgen over de toestand van de hersenen, omdat die erg kwetsbaar zijn voor zuurstoftekort.

Aanwijzingen vlak na de bevalling dat er een mogelijke hersenbeschadiging is ontstaan zijn:

  • Laat op gang komen van spontane ademhaling
  • Lage spierspanning gedurende lange tijd
  • Langdurig lage of zelfs afwezige reflexen
  • Nauwe pupillen
  • Geprikkeld gedrag bij de verzorging
  • Optreden van stuipen of convulsies

Hoewel bij bovenstaande situaties er zeker een verhoogd risico bestaat is het niet zo dat er altijd een beschadiging in de hersens  optreed. Sommige kinderen komen er toch goed vanaf. Bij anderen blijkt echter dat er een veel ernstiger beschadiging is opgetreden dan op grond van hun gedrag zou worden verwacht. Hersenbeschadiging door zuurstoftekort is verantwoordelijk voor afwijkende spierspanning in het gehele lichaam of in delen ervan. Op oudere leeftijd geeft dit het beeld van een kind met spasticiteit. Bij kinderen die ernstige zuurstofnood rondom de geboorte hebben opgelopen, kunnen zich in de eerste periode veel complicaties voordoen, zoals het optreden van stuipen of convulsies of het optreden van lage bloedsuikergehaltes. Soms is het bloedsuikergehalte door de stress die de baby heeft gehad sterk verhoogd.

Naast de mogelijke neurologische gevolgen is er tegenwoordig meer oog voor de mogelijke cognitieve schade die mensen kunnen overhouden na zuurstoftekort. Cognitie is: waarnemen, denken, onthouden van kennis en toepassen en begrijpen (zie pagina over Niet Aangeboren Hersenletsel).

 

Depressie

Of de oorzaak van een depressie mentaal is of juist een gevolg van externe factoren is tegenwoordig een onderwerp van discussie? Valt het onder het ene dan kun je het een hersenaandoening noemen, valt het onder het andere dan kun je het een psychiatrische stoornis noemen? De meningen onder deskundigen zijn verdeeld.

Bij mensen die hersenschade hebben opgelopen is de kans op een depressie in ieder geval verhoogd. Ongeveer een kwart van de mensen met traumatisch hersenletsel die behandeld worden in een revalidatiecentrum heeft last van een depressie. Bij mensen met een CVA komt depressie in de eerste zes maanden na de beroerte voor bij 20 tot 50% van de mensen. Bij mensen met bepaalde vormen van dementie heeft 35% last van een depressie.

Mensen met hersenletsel hebben last van vermoeidheid, prikkelbaarheid, slapeloosheid. Zij raken daardoor sneller overbelast. Hierdoor kan iemand gemakkelijk een burn-out krijgen. Er is een verschil tussen burn-out en een depressie: Iemand die opgebrand is wíl wel maar kan niet door een gebrek aan energie. Bij iemand die depressief is ontbreekt ook de wil. Veel mensen met hersenletsel hebben een beperkte belastbaarheid en belanden daardoor vaker in een burn-out. Die kan uiteindelijk overgaan in een depressie.

Bij een depressie is er sprake van meerdere van de volgende kenmerken:

  • een constant sombere stemming
  • nergens meer interesse of plezier in hebben
  • moeheid en gebrek aan energie
  • overal tegenop zien
  • gevoelens van minderwaardigheid en onterechte schuldgevoelens
  • verminderde of juist toegenomen eetlust
  • slecht slapen of juist te veel slapen
  • geen zin hebben in seks of intimiteit
  • regelmatig denken aan de dood